بهترین شیرینی های ترکیه کدامند؟

اگر تا به حال به ترکیه سفر کرده باشید و یا با غذاهای ترکی آشنا شده باشید، می دانید که غذاهای آنها ترکیبی از تبادلات فرهنگی و میراث تاریخی است که هنگام گسترش امپراتوری عثمانی اتفاق افتاده است؛ درست مانند تمامی غذاهای ترکی، تنوع شیرینی های ترکیه نیز از مبادله فرهنگی عمیق بین تمدن ها ناشی می شود و اغلب این شیرینی‌ها اصالتشان به کشوری به غیر از ترکیه امروزی برمی‌گردد.

چه بعد از غذا خوردن و چه همراه با یک فنجان چای یا قهوه، شیرینی ها جزء محبوب ترین دسرهای ترکی هستند! از آنجا که تنوع زیادی در شیرینی های ترکیه وجود دارد، در این مطلب از وبلاگ پرشین استار قصد داریم برخی از بهترین و پرطرف‌دارترین آن ها را به شما معرفی کنیم. در سفر بعدی خود به ترکیه حتما این شیرینی های لذیذ را امتحان نمایید!

باقلوا (Baklava)

یکی از محبوب ترین شیرینی های ترکیه، باقلوا است؛ این شیرینی نه‌ تنها در ترکیه بلکه در کشورهای ایران، آذربایجان، روسیه، یونان، قبرس و برخی کشورهای عربی نیز شناخته شده است.

اصالت این شیرینی به دوره بیزانس باز می گردد؛ شهر غازی عینتاب (Gaziantep) در جنوب شرقی ترکیه به دلیل باقلواهای بی نظیرش شهرت فراوانی دارد تا جایی که به آن لقب پایتخت باقلوا را داده اند. این شیرینی ترکی مطمئنا در منوی تمامی جشن های ترکی وجود دارد.

اما برای تهیه باقلوا از گلاب، هل، شکر، بیکینگ پودر، روغن، زرده تخم مرغ، شیر و خاک قند استفاده می‌شود. لایه های ترد و خوش طعمی که ما بین آن مغزهای فراوانی قرار می گیرد و آغشته به شربت شیرین است.

باقلوا انواع متفاوتی دارد از جمله: بورما، سوتلو نوریه، فیستیکلی سارما، شوبیت، بلبل یواسی و غیره.

فیستیکلی سارما (Fıstıklı Sarma)

این شیرینی ترکیه از انواع باقلوا محسوب می‌شود؛ تنها تفاوت آن با باقلوای معمولی در میزان پسته زیادی است که در پخت این شیرینی استفاده می‌شود. در واقع فیستیکلی سارما به معنای پیچیده در پسته است. فراوانی پسته و طعم دلپذیر کره این باقلوا را از سایر شیرینی های ترکیه متمایز کرده است!

شوبیت (Şöbiyet)

شوبیت هم یکی دیگر از انواع باقلواهای کشور ترکیه است. خمیر این باقلوا به شکل مربع برش داده می شود؛ درون آن تکه‌های خرد شده گردو، پسته و کرم شیری (به نام Kaymak) می‌ریزند که لذت خوردن آن را چند برابر می‌کند؛ سپس، خمیر را تا می زنند تا مثلث های یکسانی ایجاد شود.

مواد تشکیل‌دهنده این شیرینی ترکیه عبارت‌اند از: ماست، شیر، روغن مایع، آب، بیکینگ پودر، تخم مرغ، آرد، نشاسته، شکر، آرد سمولینا، گردو، کره گیاهی و آب ‌لیمو.

بورما (Burma)

بورما، نوعی باقلوا است که برای تهیه آن خمیرهای فیلو را روی یکدیگر قرار می دهند؛ انواع مغزهای خرد شده را روی آن می ریزند؛ سپس خمیر را رول می کنند؛ در آخر روی خمیر را با کره می پوشانند و آن را به شربت شیرین آغشته می نمایند.

سوتلو نوریه (Sütlü Nuriye)

مرطوب ترین نوع باقلوا، سوتلو نوریه است؛ در این نوع باقلوا به جای شربت از شیر استفاده می کنند. به همین دلیل رنگ آن متفاوت از باقلوای معمولی است (به رنگ سفید شیری) و حس تازگی بی نظیری دارد. در این نوع باقلوا، به جای پسته از فندق استفاده می گردد.

این شیرینی داستان جالبی دارد؛ تاریخچه آن به کودتای سال 1980 ترکیه برمی‌گردد. زمانی که یک افسر ارتش هنگام خرید باقلوا متوجه شد که قیمت آن خیلی بالاست. به همین دلیل این افسر شکایت خود را نزد شهردار استانبول برد. شهردار هم برای باقلوا یک سقف قیمتی تعیین کرد که قنادان ملزم به رعایت آن بودند.

چون این سقف قیمتی برای قنادان به‌ صرفه نبود آنها برای پایین آوردن هزینه‌ها پسته را با فندق جایگزین کردند و برای سنگین‌تر شدن شیرینی هم به آن شیر اضافه کردند. کلمه سوتلو در ترکی یعنی شیری. در مورد کلمه نوریه اما اطلاعاتی وجود ندارد و شاید اسم اولین کسی که این شیرینی را پخته نوریه بوده باشد!

بلبل یواسی (Bülbül Yuvası)

این نوع از باقلوا به نام آشیانه پرنده شناخته می شود؛ چرا که ظاهر آن همانند آشیانه پرنده گرد و تو خالی است. مرکز خمیر فیلو را با پسته و یا گردو پر می کنند و روی آن را شربت می ریزند.

راحت الحلقوم (Lokum)

این شیرینی که شاید اکثر ایرانی‌ها طعم فوق العاده آن را تجربه کرده باشند از نشاسته و پودر قند تهیه می‌شود. برای طعم‌دار کردن آن از گلاب، دارچین و نعناع استفاده می‌شود و با انواع آجیل مانند پسته، لادام، فندق، گردو تزئین می شود. اما معروف ترین نوع لوکوم با طعم گلاب است!

لوکوم اولین بار در سال 1776 در استانبول توسط Haci Bekir تهیه شد؛ Haci Bekir در منطقه امینونو تا به امروز پا بر جاست و بهترین مکان در استانبول برای خرید لوکوم است.

اما چرا به آن می گویند راحت الحلقوم؟! همان طور که از نامش پیداست، جویدن این لقمه های کرکی بسیار راحت است! این شیرینی ترکیه در میان بانوان ترک طرفداران فراوانی دارد؛ نوشیدن چای و قهوه عصرانه به همراه لوکوم بسیار دلچسب است!

شکرپاره (Şekerpare)

حتی اگر به شما نگفته باشند که موضوع این مقاله در مورد شیرینی های ترکیه است با دیدن کلمه شکر پاره اولین چیزی که به ذهن می‌آید شیرینی است. احتمالاً کسی که اولین بار این اسم را برای این شیرینی انتخاب کرده از چشیدن طعم فوق‌العاده شیرین آن به وجد آمده است!

برای تهیه این شیرینی ترکیه ابتدا با سمولینا، آرد و پودر شکر خمیری می‌سازند و با این خمیر گلوله‌های کوچک و گردی ساخته و در دمای مشخصی می‌پزند. بعد از این مرحله نوبت به خواباندن این شیرینی‌ها در شربت مخصوص است.

لوکما (Lokma)

لوکما یکی از خوشمزه‌ترین و بهترین شیرینی های ترکیه است که ظاهری شبیه به بامیه دارد. این شیرینی را با خواباندن خمیر سرخ‌ شده در یک شربت غلیظ و بسیار شیرین درست می‌کنند. از مواد افزودنی به این لقمه های کوچک می توان عسل، دارچین، سس شکلات، کنجد، گردوی رنده شده را نام برد.

لوکما را داغ سرو می کنند و توسط فروشنده های خیابانی نیز به فروش می رسد. در ترکیه، در مراسم چهلم عزیزان این شیرینی را پخته و پخش می‌کنند. این شیرینی خوشمزه در اکثر کشورهای عربی، قبرس و یونان هم پخته می‌شود.

دوندورما (Dondurma)

گرچه دوندورما بستنی است ولی می‌تواند در دسته شیرینی‌جات هم جای بگیرد. این بستنی هم در سطح خیابان توسط دستفروش‌ها و هم در بستنی‌فروشی‌ها فروخته می‌شود. شاید شما هم با صحنه‌های جالبی که فروشنده‌های این بستنی هنگام تحویل آن به مشتری می‌سازند روبرو شده باشید.

در واقع می‌توان گفت یکی از جاذبه‌های گردشگری ترکیه همین بستنی است. نوع دیگری از این بستنی به نام ماراش نیز وجود دارد که تفاوتش در ثعلب بیشتر آن است. این بستنی بسیار سفت و چسبنده است.

کنافه (Künefe)

از لحاظ واژه شناسی نظریات گوناگونی درباره منشأ این واژه وجود دارد ولی معتبرترین آن این است که این واژه از عبارت kenephiten که کلمه‌ای قبطی مصری به معنای نان یا کیک است گرفته شده است. در واقع این شیرینی در سطح وسیعی از کشورهای خاورمیانه و اسلامی پخته می‌شود.

در مورد تاریخچه این شیرینی هم گفته می‌شود که نخستین ‌بار توسط اطبا و در زمان ماه رمضان برای رفع گرسنگی خلفا ساخته و تجویز شد. گرچه از لحاظ دستورالعمل پخت دقیقاً شبیه کنافه‌های امروزی نبودند.

کنافه، دارای لایه بیرونی ترد و لایه درونی نرمی است؛ لایه دورنی این شیرینی از پنیری کشدار به نام پنیر Hatay، تهیه می شود که بعد از پخت با شربت آغشته می شود. این شیرینی ترکیه معمولا گرم و به همراه چای سرو می شود.

آشوره (Ashure)

آشوره یکی دیگر از دسرها و شیرینی های سنتی ترکیه است که به پودینگ نوح معروف است. زمانی که حضرت نوح و یارانش در کشتی نوح بودند، با هر آنچه که در اختیار داشتند این دسر مقوی را برای زنده ماندن تهیه می کردند. در ترکیه در تمام طول سال به ویژه ایام محرم آشوره را می پزند.

آشوره ترکیبی است از شکر و غلاتی همانند گندم و لوبیا که با میوه های خشک، فندق و گردو تزئین می گردد. این شیرینی ظاهری متفاوت از دیگر انواع دسر و شیرینی دارد!

کاتمر (Katmer)

کاتمر یکی دیگر از انواع شیرینی های خوشمزه ترکیه و بومی شهر غازی عینتاب ترکیه است؛ کاتمر یک شیرینی خمیری ترد است که درون آن پسته و خامه قرار دارد. مردم محلی روز خود را با این شیرینی خوش طعم آغاز می کنند! زیرا اعتقاد دارند مغز پسته سطح انرژی را افزایش می دهد و خستگی صیحگاهی را کاهش می دهد.

این شیرینی محبوب ترکی بیش از 500 سال است که در فرهنگ ترکیه وجود دارد و بسیار شبیه به باقلوا است اما یاقلوا نیست!

روانی (Revani)

شیرینی روانی یکی دیگر از انواع شیرینی های ترکیه است؛ کیک اسفنجی متراکم که به طور سنتی با استفاده از آرد سمولینا، ماست، پودر نارگیل و تخم مرغ تهیه می گردد؛ بعد از پخت آن را برش می زنند و روی آن شربت خنک (تهیه شده از شکر، آب و گلاب) می ریزند.

بسیاری از مردم خاورمیانه روانی را به نام بسبوسه (Basbousa) می شناسند؛ زیرا منشا آن مصری است. با این وجود در آشپزخانه های عثمانی جایگاه ویژه ای دارد.

کالبورا باستی (Kalburabasti)

کالبورا باستی یکی دیگر از انواع شیرینی های ترکیه است که از زمان عثمانی باقی مانده است و به نام دسر خرمالو نیز شناخته می شود؛ این شیرینی بافت نرم و خوشمزه ای دارد.

برای تهیه این شیرینی به روش سنتی، خمیر آماده شده را به شکل گردو درآورده؛ آن ها را کمی پهن می کنند و درون خمیر را با گردو خرد شده پر می کنند؛ سپس آن را روی صافی (آبکش) با دست فشار می دهند تا روی خمیر طرحدار شود؛ بعد از پخت شربت آماده شده را روی آن می ریزند و با چای نوش جان می کنند.

سوتلاچ (Sütlaç)

سوتلاچ، همان پودینگ برنج یا شیر برنج به سبک ترکی است. پودینگ برنج ترکی با ترکیب شیر و برنج تهیه می شود. این مخلوط روی اجاق پخته می شود؛ درون کاسه های سرو ریخته شده و سپس روی آن را برشته می کنند. برای تزئین سوتلاچ نیز از دارچین استفاده می کنند.

سوتلاچ خامه ای، مغذی و بسیار خوش طعم است. به طور خلاصه یک دسر عالی و سبک برای هر زمان از روز است!

سخن پایانی

در این مطلب سعی شد تا جای امکان بهترین شیرینی های ترکیه معرفی شود؛ شیرینی‌هایی که به آن ها اشاره شد، جزو معروف ترین و بهترین شیرینی‌های ترکیه، خاورمیانه و حتی جهان هستند. تعداد زیادی از این شیرینی‌ها اصالت ترکی ندارند ولی به دلیل درهم‌تنیدگی فرهنگی منطقه خاورمیانه نمی‌توان آنها را متعلق به کشور خاصی دانست. بدون شک امپراطوری بزرگ عثمانی هم در این تبادل فرهنگی کشورهای خاورمیانه و حوزه مدیترانه سهم بزرگی داشته است.

اگر گذرتان به ترکیه و شهرهای زیبایش افتاد حتماً این شیرینی‌های خوشمزه را امتحان کنید. یقیناً شیرینی‌هایی که قدمت بعضی از آنها به دوران صدر اسلام برمی‌گردد ارزش یک بار امتحان را خواهند داشت!