متروباس چیست و چطور از آن استفاده کنیم؟

استانبول یکی از پرجمعیت ترین شهرهای جهان است که همانند اغلب شهرهای بزرگ و توریستی دیگر سیستم‌های حمل ‌و نقل متنوعی دارد که بسته به نیاز و شرایط، می‌توان یکی از آنها را انتخاب کرد.

رانندگی کردن و استفاده از تاکسی از نظر بودجه و زمان در ترافیک و شلوغی این شهر کار ساده ای نیست و فقط در صورتی که تعدادتان بیشتر از دو نفر باشد و برای برخی مسیرها استفاده از تاکسی منطقی است؛ هرچند با وجود تنوع و گستردگی وسایل نقلیه عمومی؛ از مترو، اتوبوس، متروباس و تراموا گرفته تا دلموش (مینی‌بوس‌های کوچک) و کشتی، اصولا در استانبول کمتر کسی نیازی به تاکسی پیدا می‌کند.

با توجه به جایگاه ویژه‌ی وسایل نقلیه عمومی در میان شهروندان استانبول، در این مطلب از وبلاگ پرشین استار قصد داریم شما را با یکی از آنها بنام متروباس آشنا نماییم.

متروباس چیست؟

یکی از بهترین وسایل نقلیه عمومی در استانبول متروباس است. متروباس‌ها در واقع همان اتوبوس‌های تندرویی هستند که در خط‌های ویژه تردد می‌کنند؛ شبیه به بی‌آرتی در تهران. متروباس در سال 2007 پس از دو سال ساخت، افتتاح گردید.

لازم به ذکر است که خط متروباس 50 کیلومتر است که 45 ایستگاه را پوشش می دهد.

از جمله مزایای استفاده از متروباس در استانبول می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• به‌خاطر وجود خط ویژه‌ای که صرفا متعلق به متروباس است، سرعت تردد با آن بیشتر از سایر وسایل حمل ‌و نقل است و شما در ترافیک اغلب شدید استانبول گرفتار نمی‌شوید. 
• با نزدیک به 45 ایستگاه که غرب و شرق استانبول را به همدیگر متصل می‌کند، راه رسیدن به بیشتر نقاط استانبول هموار می‌شود.
• پرداخت‌ بلیت، با کارت بلیت در ورودی ایستگاه انجام می‌شود که دارای گیت‌های ورودی بسیاری است؛ این امر کمک می کند تا دیگر برای ورود در صف نمانید و هم بابت پرداخت بلیت در خود اتوبوس، معطل نمی‌شوید.
• تعداد دستگاه‌های متروباس در استانبول زیاد است و معمولا ازدحام جمعیت زیادی داخل اتوبوس‌ها وجود ندارد.
• متروباس در استانبول به دستگاه‌های گرمایشی و سرمایشی مجهز است. همچنین اگر سیم‌کارت ترک داشته باشید می‌توانید از اینترنت وایرلس پرسرعت آن استفاده کنید.
• لازم نیست درباره تلفظ نام ایستگاه‌ها و پیدا کردن ایستگاه مورد نظرتان نگران باشید. نام هر ایستگاه پیش از رسیدن و هنگام توقف، هم از بلندگوی داخل اتوبوس اعلام می‌شود، هم روی صفحه نمایش مشخص می‌شود.

ساعت کار متروباس در استانبول

متروباس در استانبول هر روز هفته از جمله آخر هفته‌ها، به ‌صورت 24 ساعته فعال است و فقط در برخی ساعات ممکن است فاصله بین دو سرویس تغییر کند. از 5.30 صبح تا 1 بامداد، فاصله اتوبوس‌ها بین 1 تا 2 دقیقه است و از ساعت 1 بامداد تا 5.30 صبح با فواصل نیم ساعته و در برخی ایستگاه‌ها یک ساعته، کار می‌کنند.

متروباس در استانبول در روزهای تعطیل رسمی رایگان است؛ اما فواصل بین سرویس‌ها ممکن است کمی بیشتر از یکی دو دقیقه‌ی ‌معمول شود.

خط‌ها و ایستگاه‌های متروباس در استانبول

متروباس در استانبول از بیلیکدوزو (Beylikdüzü) در غرب قسمت اروپایی، تا سوغوتلو چشمه (Sogutlucesme) در شرق قسمت آسیایی را پوشش می‌دهد. مسیر متروباس در اتوبان E5 است و برای دسترسی به ایستگاه‌ها باید از پل‌های عابرپیاده‌ی متصل به ایستگاه‌ها استفاده کنید.

متروباس استانبول، 8 خط دارد. خط اصلی که طولانی‌ترین خط است،G 34 نام دارد که همه ایستگاه‌های متروباس را در بر می‌گیرد. خط‌های متروباس استانبول عبارتند از:

• متروباس خط 34

آوجیلار _ زینجیرلی کویو (Avcilar - Zincirlikuyu)

طول مسیر: 30 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 27

• متروباس خط  34A

سوغوتلو چشمه _ جویزیلی باغ (Cevizlibag - Söğütlüçeşme)

طول مسیر: 22 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 19

• متروباس خط 34AS

آوجیلار _ سوغوتلو چشمه (Avcılar - Söğütlüçeşme)

طول مسیر: 42 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 33

• متروباس خط 34G

بیلیکدوزو _ سوغوتلو چشمه (Beylikdüzü - Söğütlüçeşme)

طول مسیر: 52 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 44

• متروباس خط 34BZ

بیلیکدوزو _ زینجیرلی کویو (Beylikdüzü - Zincirlikuyu)

طول مسیر: 40 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 37

• متروباس خط 34C

بیلیکدوزو _ جویزیلی باغ (Beylikdüzü - Cevizlibag)

طول مسیر: 29 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 26

• متروباس خط 34U

اوزون جاییر _ زینجیرلی کویو (Uzunçayır - Zincirlikuyu)

طول مسیر: 8 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 6

• متروباس خط 34Z

زینجیرلی کویو _ سوغوتلو چشمه (Zincirlikuyu - Söğütlüçeşme)

طول مسیر: 11.5 کیلومتر

تعداد ایستگاه: 8

متروباس در استانبول در حال حاضر 45 ایستگاه دارد که اسامی آنها از این قرار است:

• سوغوتلو چشمه (Söğütlüçeşme)
• فیکیر تپه (Fikirtepe)
• اوزون جاییر (Uzunçayır)
• آجی بادم (Acıbadem)
• آلتونی زاده (Altunizade)
• بورهانیه (Burhaniye)
• بوگازیچی کپروسو (تنگه بسفر) (Bogazici Koprusu)
• زینجیرلی کویو (Zincirlikuyu)
• مجیدیه کوی (Mecidiyeköy)
• چاغلایان (Çağlayan)
• اوک میدانی هاستانه (Okmeydanı Hastane)
• دارولجزه (Darülaceze)
• اوک میدانی (Okmeydanı)
• هالیجیوگلو (Halıcıoğlu)
• ایوان سرای (Ayvansaray)
• ادیرنه کاپی (Edirnekapı)
• مال تپه (Maltepe)
• بایرام پاشا (Bayrampaşa)
• توپکاپی (Topkapı)
• جویزیلی باغ (Cevizlibag)
• مرتر (Merter)
• زیتین بورنو (Zeytinburnu)
• اینجرلی (İncirli)
• باهچلی اولر (Bahçelievler)
• شیرین اولر (Şirinevler) / آتاکوی (Ataköy)
• ینی بوسنا (Yenibosna)
• صفاکوی (Sefaköy)
• بشیول (Beşyol)
• فلوریا (Florya)
• جننت ماحالسی (Cennet Mahallesi)
• کوچوک چکمجه (Küçükçekmece)
• بویوک شهیر بلدیه (Büyükşehir Belediye Toplumsal Tesisleri)
• شوکور بی (Şükrübey)
• آوجیلار مرکز (Avcılar Merkez Üniversite Yerleşkesi)
• دانشگاه جهانگیر (Cihangir – Üniversite Mahallesi)
• مصطفی کمال پاشا (Mustafa Kemalpaşa)
• سادت در ماحالسی (Saadetdere Mahallesi)
• حرامی دره سنایی (Haramidere Sanayi)
• حرامی دره (Haramidere)
• گوزل یورت (Güzelyurt)
• بیلیکدوزو (Beylikdüzü)
• بیلیکدوزو بلدیه (Beylikdüzü Belediye)
• جمهوریت ماحالسی (Cumhuriyet Mahallesi)
• هادیم کوی (Hadımköy)
• بیلیکدوزو سوندوراک (Beylikdüzü Sondurak) / تویاپ (TÜYAP)

قیمت بلیت متروباس استانبول

قیمت بلیت متروباس بسته به تعداد ایستگاه‌هایی که طی کرده‌اید متفاوت است؛ از 2.5 لیر تا 5.20 لیر ترکیه. البته هنگام ورود به ایستگاه، دستگاه کارتخوان بیشترین مبلغ را از کارت شما کم می‌کند اما پس از خروج از ایستگاه، می‌توانید کارتتان را جلوی دستگاه‌های کارتخوان بگیرید و اگر همه ایستگاه‌ها را طی نکرده‌اید، مابه‌التفاوت مبلغ بلیت را پس بگیرید. یعنی به اندازه مسیری که طی کرده‌اید از کارت شما کسر شده و بقیه مبلغ بازگردانده می‌شود.

استانبول کارت چیست؟

استانبول کارت، کارتی برای استفاده در سرویس‌های حمل‌ و نقل عمومی استانبول است که باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه مسافران می‌شود. افرادی که در استانبول زندگی و کار می‌کنند همیشه استانبول کارت را در جیب خود دارند.

به‌طور کلی مدت‌هاست که وسایل حمل ‌و نقل (غیر از تاکسی) در استانبول پول نقد قبول نمی‌کنند و تهیه بلیت تک سفره یا چند سفره نیز همه جا امکان‌پذیر نیست و فقط برخی ایستگاه‌ها این بلیت‌ها را می‌فروشند. به همین دلیل اصولا راه دیگری به‌ جز خریدن استانبول کارت ندارید، مگر ماشین کرایه کنید یا همه جا با تاکسی بروید.

مزایای استانبول کارت:

• چندمنظوره است. از این کارت می‌توانید برای پرداخت کرایه همه وسایل حمل ‌و نقل عمومی (به ‌جز تاکسی) استفاده کنید؛ اتوبوس، متروباس، مترو، فونیکولار، کشتی‌ها، هاواتاش (اتوبوس‌های فرودگاه) و تراموا، حتی تراموای نوستالژیک خیابان استقلال!
• کارت پیش‌پرداخت و قابل شارژ است. این یعنی می‌توانید از قبل در حد نیاز آن را شارژ کنید و مجبور نیستید هنگام ورود به ایستگاه در صف منتظر بمانید تا کارتتان شارژ شود.
• عدم نیاز به تماس. حتی لازم نیست کارت را به دستگاه بچسبانید. کافی است آن را در نزدیکی کارت‌خوان تکان دهید تا آن را بخواند.
• قابل استفاده برای چند نفر. در هر سفر، 5 نفر می‌توانند از یک کارت استفاده کنند. برای هر نفر کافی است کارت را به کارتخوان نشان دهید، فرد از گیت رد شود، صبر کنید تا گیت دوباره بسته شود و مجددا کارت را به دستگاه نشان دهید تا نفر بعدی رد شود.

لازم به ذکر است که از 15 ژانویه 2021 به‌ خاطر همه گیری ویروس کرونا و سیاست اتخاذ شده اختصاص یک کد به هر شخص، هر نفر باید یک کارت بگیرد تا بتواند کد HES را با آن تطبیق دهد. چگونگی گرفتن این کد و تطبیق آن با استانبول کارت را در ادامه این مطلب خواهید خواند.

• تخفیف‌ در قیمت بلیت. با استفاده از استانبول کارت، حدود 40 درصد در قیمت بلیت تخفیف می‌گیرید. مثلا به جای پرداخت 5 لیر، 3 لیر می‌پردازید. همچنین شما می‌توانید در طول 2 ساعت 5 مسیر با سیستم‌های مختلف حمل ‌و نقل عوض کنید و در هر تعویض مسیر، مبلغی کمتر از قبلی بپردازید.

این تخفیف‌ها فقط برای نفر اول محسوب می‌شود و اگر چند نفر از یک کارت استفاده می‌کنند، تخفیف‌ها شامل بقیه افراد نمی‌شود.

استانبول کارت را از کجا تهیه کنیم؟

ساده‌ترین راه برای دریافت استانبول کارت در ایستگاه‌های اصلی ترانزیتی مثل فرودگاه، ایستگاه سلطان احمد یا ایستگاه امینونو است. در اغلب ایستگاه‌های بزرگ و برخی فروشگاه‌ها هم می‌توانید این کارت را تهیه کنید.

قیمت استانبول کارت

برای خرید استانبول کارت دو قیمت وجود دارد؛ در برخی مراکز فروش، این کارت را به قیمت 6 لیر ترکیه می‌خرید اما شارژی در آن نیست و باید پس از آن به مبلغ دلخواه شارژ بخرید. در برخی دیگر، کارت را به قیمت 10 لیر به شما می‌فروشند که در واقع 6 لیر قیمت کارت است و 4 لیر شارژ دارد.

استانبول کارت قابل استرداد است و می‌توانید با پس دادن آن 6 لیر خود را دریافت کنید اما روند اداری طولانی آن باعث می‌شود این کار به‌ صرفه نباشد و کسی به دنبال پس دادن کارت نرود. اما شارژ داخل کارت قابل پس دادن نیست و به همین دلیل توصیه می‌شود هر بار به اندازه‌ی نیاز شارژ کنید تا در پایان سفر، مبلغ زیادی در کارتتان باقی نماند که قابل استفاده نباشد.

این کارت دو سال اعتبار دارد و اگر می‌خواهید در دو سال آینده به استانبول سفر کنید، می‌توانید کارتتان را نگه دارید تا برای خرید آن مجددا هزینه نکنید.

چگونه استانبول کارت را فعال کنیم؟

قبلاً می‌توانستید یک استانبول کارت بخرید و همان لحظه از آن استفاده کنید. اما در دوران همه‌گیری کرونا دولت ترکیه تصمیم گرفت به هر شخص کدی به اسم کد HES اختصاص دهد که هر فرد با آن شناسایی شود و بتوان وضعیت سلامتی‌اش را رصد کرد.

به همین دلیل در حال حاضر برای فعال‌سازی استانبول کارت، باید آن را با کد HES مطابقت دهید. استفاده از این کد برای ورود به همه مکان‌های سربسته در ترکیه لازم است.

کد HES را می توانید از وب سایت وزارت بهداشت (https://hayatevesigar.saglik.gov.tr/index-eng.html) دریافت نمایید.

همچنین می‌توانید اپلیکیشن HES را از App Store یاGoogle Play  دریافت و دستورالعمل‌های آن را دنبال کنید. اما ساده‌ترین راه پیامک است. برای این راه از هر شماره تلفن همراهی، چه ترک، چه ایرانی و چه هر کشور دیگری، می‌توانید استفاده کنید.

نحوه دریافت  HES CODبا شماره موبایل ترک

اگر سیم کارت / شماره موبایل ترک دارید باید یک پیامک به شماره 2023 بزنید که شامل این موارد باشد: کلمه HES، نام کشور مبدا (IRAN)، شماره گذرنامه، سال تولد )فقط سال)، نام خانوادگی و تعداد روزهایی که برای استفاده از کد HES نیاز دارید. مثال؛ HES IRAN F123456 1985 MCQUEEN 30

نیازی به خرید سیم کارت ترک برای هر یک از اعضای خانواده یا دوستانتان ندارید و می‌توانید با یک سیم کارت ترک یا شماره موبایل ترکیه، ثبت نام HES Code را بدون محدودیت برای هر تعداد از افراد انجام دهید.

نحوه دریافت HES COD با شماره موبایل خارجی

اگر سیم کارت ترک ندارید، برای دریافت HES Cod با سیم کارت کشور مبدا خود، اطلاعات خود را (عینا مثل اطلاعات بالا) از طریق پیامک به شماره 3821 944 90555+ ارسال کنید.

چگونه HES COD را فعال کنیم؟

همانطور که پیشتر گفتیم، از ابتدای سال 2021 شما باید کد HES را با استانبول کارت تطبیق دهید تا بتوانید از آن استفاده کنید. برای این کار لازم است ابتدا این کد را فعال کنید. برای فعال کردن کد HES کافی است به وبسایت مربوطه بروید و با وارد کردن شماره تلفن ترک یا شماره پاسپورت خود این کد را دریافت کنید.

اگر زبان ترکی نمی‌دانید می‌توانید روی گزینه EN در سمت راست بالای صفحه کلیک کنید تا صفحه برای شما انگلیسی شود. اگر روی گزینه «من خارجی هستم و می‌خواهم با شماره پاسپورت ادامه دهم» کلیک کنید، نیازی به شماره تلفن ترک نخواهید داشت.

کلام آخر

در این مطلب تلاش کردیم، کامل‌ترین و کاربردی‌ترین اطلاعات به‌روز را درباره سیستم حمل و نقل متروباس در استانبول و نیز خرید و استفاده از استانبول کارت به شما ارائه کنیم. امیدواریم با استفاده از این اطلاعات، سفر راحت، مقرون‌به‌صرفه و دلچسبی به این شهر زیبای اروپایی، آسیایی داشته باشید.