استانبول، به عنوان یکی از بزرگترین کلان شهرهای اروپا و پربازدیدترین شهر ترکیه توانسته است ساز و کارهای حمل و نقلی کارآمدی را در اختیار شهروندان و گردشگران قرار دهد. فرودگاههای استانبول را باید مظهر این کارآمدی دانست. در سال ۲۰۱۹ به غیر از تجار و گردشگران داخلی این فرودگاهها توانستهاند میزبان بیش از ۱۵ میلیون توریست خارجی باشند.
در این مطلب از وبلاگ پرشین استار به بررسی فرودگاههای استانبول میپردازیم تا اطلاعاتی جامع و مفید را در اختیار گردشگرانی که مسافتهای طولانی را برای کار، تفریح یا گذران اوقات با خانواده طی میکنند قرار دهیم.
فرودگاه جدید استانبول (Istanbul Airport)

فرودگاه جدید استانبول (İstanbul Havalimanı) بزرگترین پروژه زیربنایی در تاریخ ترکیه است. این فرودگاه در اکتبر ۲۰۱۸ طی مراسم باشکوهی افتتاح شد و تعداد فرودگاههای استانبول را به سه رساند. کلیه پروازهای مسافری که قبلا از فرودگاه بینالمللی آتاتورک انجام میشد پس از افتتاح، به فرودگاه جدید استانبول منتقل شدهاند.
پس از اتمام کامل پروژه، فرودگاه جدید استانبول بزرگترین فرودگاه جهان با وسعت 76 میلیون و پانصد هزار متر مربع خواهد بود و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵ پذیرای بیش از ۲۰۰ میلیون مسافر در سال باشد.
فرودگاه جدید استانبول در ظلع شمال غربی و در بخش اروپایی شهر واقع شده است. این منطقه را با نام گوکترک میشناسند و ۴۰ کیلومتر از میدان تکسیم و ۵۲ کیلومتر از کادیکوی فاصله دارد.
منطقه آزاد این فرودگاه یکی از بزرگترین مناطق آزاد فرودگاهی جهان است و بیش از ۳۵۰ مقصد داخلی و بینالمللی در ۱۱۰ کشور جهان تحت پوشش این فرودگاه قرار دارند. در حال حاضر تنها یک ترمینال و ۴ باند از ۶ باند فرودگاه فعال هستند. ۵ گیت فرودگاه نیز توسط خطوط هوایی متعددی که از استانبول پرواز میکنند یا به آن وارد میشوند مورد استفاده قرار میگیرد.
وبسایت این فرودگاه ادعا میکند که در بین فرودگاههای استانبول امکانات و خدمات درنظر گرفته شده برای مسافران در نوع خود بینظیر هستند و از فناوریهای پیشرفته به وفور در این فرودگاه بهره برده شده است. همچنین اعلام شده که فرودگاه جدید استانبول دوستدار محیط زیست است و با توجه به اینکه در نزدیکی ساحل دریای سیاه واقع شده، کمترین آسیب را به محیط زیست میرساند.
دسترسی به سرویسهای حمل و نقل عمومی در فرودگاههای استانبول وضعیت مناسبی دارد و فرودگاه جدید استانبول هم از این قاعده مستثنی نیست. پس از پیاده شدن از هواپیما برای دسترسی مستقیم به مرکز شهر کافی است یکی از سرویسهای حمل و نقل مانند اتوبوس شهری، اتوبوس فرودگاهی هاوایست (Havaist) و تاکسیها را انتخاب کنید. متاسفانه در حال حاضر متروی مستقیم از فرودگاه به مرکز شهر وجود ندارد اما خط متروی ویژه فرودگاه که با نام M11 شناخته میشود در حال ساخت است و با برنامه اعلام شده توسط پیمانکار تا آگوست ۲۰۲۱ به بهرهبرداری میرسد.

مدت زمان رسیدن به مرکز شهر که حدود ۴۰ کیلومتر با فرودگاه فاصله دارد بستگی به ترافیک بین 5/1 تا 2 ساعت متغیر است. بنابراین مسافرانی که طبق برنامه زمانی مشخصی باید به هتل یا ملاقات کاری خود برسند باید این زمان را در نظر داشته باشند. همچنین در صورتی که از مبدا فرودگاه جدید استانبول پروازی دارید باید زمان 5/1 تا 2 ساعته برای رسیدن به فرودگاه را در نظر بگیرید. با توجه به اینکه حداقل 5/1 ساعت قبل از پروازهای داخلی و 5/2 ساعت قبل از پروازهای بین المللی باید در فرودگاه حضور داشته باشید قبل از حرکت برنامهریزی لازم را انجام دهید. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید وسعت فرودگاه است که نیازمند پیادهروی حداقل ۱۵ دقیقهای برای رسیدن به ترمینال مورد نظر است، صف طولانی برای ارائه بلیط را نیز فراموش نکنید. با این تفاسیر به نظر میرسد مسافر باید حداقل 5/3 تا 5/4 ساعت قبل از پرواز به سمت فرودگاه جدید استانبول حرکت کند.
پارکینگ طبقاتی فرودگاه جدید استانبول با ظرفیت ۴ هزار خودرو رنج کاملی از خدمات را ارائه میدهد. خدماتی مانند کارواش، آپاراتی، فروش لاستیک، پمپ بنزین و نیمسرویس در این پارکینگ وجود دارند.
برای مسافرانی که نیاز به استراحت دارند و یا با تاخیر پرواز و حتی لغو پرواز در لحظه آخر مواجه میشوند کپسول یا کابین خواب یک گزینه مناسب است. فرودگاه جدید استانبول اخیراً مجموعهای از کابینهای خواب با نام IGA Sleepod را در ترمینال عزیمت پروازهای بینالمللی معرفی کرده است. مسافران میتوانند این کپسولهای خواب را به صورت ساعتی اجاره کنند. قیمت بین 6 تا 9 یورو متغیر است. این یک سرویس بسیار خوب برای استراحتی آرام با امکانات مناسب و جایگزینی ارزان برای هتلهای فرودگاه است. از جمله این امکانات میتوان به وجود محفظهای امن در زیر محل استراحت برای قرار دادن وسایل و درگاه یواسبی برای شارژ کردن لوازم الکترونیکی اشاره کرد.
افرادی که خواهان خدمات بیشتر هستند میتوانند از دو هتل داخل فرودگاه استفاده کنند. گروه هتلهای یوتل که ساختمان مرکزی آنها در لندن واقع است در داخل فرودگاه بیش از ۴۵۰ اتاق برای مسافران ارائه میدهد. این هتلها امکان رزرو ساعتی اتاقها را نیز برای گردشگران فراهم کردهاند. متاسفانه در بیرون از فرودگاه و در نزدیکی آن هیچ هتلی وجود ندارد. نزدیکترین هتل به فرودگاه جدید استانبول با آن 19 کیلومتر فاصله دارد.
فرودگاه آتاتورک (Istanbul Ataturk Airport)

فرودگاه آتاتورک یکی دیگر از فرودگاههای استانبول است که در ظلع غربی استانبول واقع شده و فاصله آن از میدان تکسیم ۱۹ کیلومتر و از سلطان احمد تقریبا ۱۶ کیلومتر است. این فرودگاه در سال 1924 تاسیس شد و از پرترددترین فرودگاههای ترکیه است. جالب است بدانید که نام این فرودگاه برگرفته از اولین موسس جمهوری ترکیه است.
کلیه پروازهای مسافری از فرودگاه آتاتورک پس از ۸ آوریل ۲۰۱۹ به فرودگاه جدید استانبول منتقل شدهاند. هم اکنون از فرودگاه آتاتورک غالبا به منظور تعمیرات، نگهداری و سوخترسانی هواپیماهای خطوط هوایی استفاده میشود. البته با در نظر گرفتن اینکه این فرودگاه دومین فرودگاه بزرگ و از قدیمیترین فرودگاههای استانبول است از آن همچنان برای میزبانی از پروازهای دیپلماتیک، پروازهای تجاری، پروازهای آموزشی و پروازهای شخصی استفاده میشود. بخش عمده امکانات فرودگاه نیز در اختیار هواپیماهای حمل بار است و درواقع این فرودگاه بعد از انتقال پروازهای مسافری به مرکز حمل و نقل هوایی بار تبدیل شده است.
چه سرنوشتی در انتظار فرودگاه آتاتورک است؟ پاسخ این سوال در اوایل سال ۲۰۲۱ داده شده است: پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۲ بخش وسیعی از این فرودگاه به بوستان و پارک تبدیل شود و بخشهای کوچک باقی مانده نیز به پروازهای باری و آموزشی تخصیص یابند.
فرودگاه صبیحه گوکچن (Sabiha Gokcen International Airport)

فرودگاه صبیحه گوکچن در ظلع شرقی و بخش آسیایی استانبول واقع شده است. این فرودگاه 30 کیلومتر از کادیکوی، ۴۴ کیلومتر از میدان تکسیم و ۴۸ کیلومتر از سلطان احمد فاصله دارد. فرودگاه بینالمللی صبیحه گوکچن استانبول با ظرفیت 41 میلیون مسافر در سال، دومین فرودگاه شلوغ در بین فرودگاههای استانبول است.
ساخت این فرودگاه به سال ۲۰۰۳ بازمیگردد، در آن زمان هنگامی که فرودگاه بزرگتر یعنی آتاتورک میزبان پروازهای مسافری بود، این فرودگاه ساخته شد تا فشار رو به رشد روی فرودگاه آتاتورك را كاهش دهد. نامگذاری این فرودگاه نیز در نوع خود جالب است؛ صبیحه گوکچن اولین خلبان زن در ترکیه بود و بسیاری میگویند که وی دختر خوانده رئیس جمهور ترکیه نوین یعنی مصطفی کمال پاشا معروف به آتاتورک است.
به دلیل وضع مالیاتهای کمتر برای خطوط هوایی فعال در این فرودگاه مانند پگاسوس، استفاده از این فرودگاه فرصت مناسبی را برای پیدا کردن بلیطهای ارزان قیمت هواپیما فراهم میکند و اکثر توریستهای روسی و اروپایی که به دنبال هزینه کمتر برای بلیط هستند این فرودگاه را برمیگزینند.
ترمینال فرودگاه صبیحه گوکچن به دو بخش ورود مسافران و عزیمت تقسیم بندی شده است و در آن فروشگاههای معاف از مالیات (دیوتی فری)، کافهها، رستورانها، صرافیها، بانکها، خدمات اجاره خودرو، امکانات حمل بار و پیشخوانهای پرسش و کسب اطلاعات وجود دارند.
بخش پروازهای ورودی ترمینال فرودگاه در طبقه همکف آن قرار دارد. هنگامی که از هواپیما پیاده میشوید از قسمتهای کنترل گذرنامه، دریافت چمدان و گمرک عبور خواهید کرد. در سالن ورود، فروشگاهها و خدماتی که در بالا به آن اشاره شد را میبینید، در اینجا همچنین میز رزو هتل داخل فرودگاه هم وجود دارد.
بخش عزیمت یا پروازهای خروجی فرودگاه صبیحه گوکچن شامل طبقات اول و دوم ترمینال هستند. پس از گذر از بخش بازرسی میتوانید وارد سالن خروجی شوید و از امکانات و فروشگاههای آن بهرهمند شوید.
یکی از امکانات خوب فرودگاه صبیحه گوکچن وجود هتل در داخل آن است. این هتل ۴ طبقه با ۱۱۶ اتاق و ۱۲ سوئیت تنها ۱۰۴ متر از ترمینال فاصله دارد. این موقعیت مکانی برای مسافرانی که پرواز آنها با تاخیر یا کنسلی مواجه شده مناسب است. در اطراف فرودگاه نیز هتلهای خوب با قیمتهای مناسب وجود دارند. دسترسی به این هتلها آسان است و میتوانید با هر بودجهای برای خود اتاقی در این هتلها بگیرید.
پارکینگ فرودگاه ظرفیت گنجایش ۴۷۱۸ خودرو و ۷۲ اتوبوس را دارد و از آن میتوان به صورت بلند مدت و کوتاه مدت استفاده کرد. فاصله اندک این پارکینگ و روبهرو بودن آن با ترمینال مزیتی عالی برای مسافران است.
در بعد دسترسی به نقاط مهم شهر از آنجایی که این فرودگاه در بخش آسیایی قرار دارد، میزان دسترسی به مراکزی که در بخش اروپایی قرار دارند بستگی به ترافیک دارد؛ ممکن است در پل اتصال دهنده بخش آسیایی و اروپایی کمی در ترافیک بمانید. درست مانند فرودگاه جدید استانبول سه گزینه اتوبوسهای شهری، اتوبوس فرودگاهیِ هاوایست و تاکسیها در خدمت شما هستند.

سخن پایانی
استانبول یکی از بزرگترین کلانشهرهای جهان است که سالانه میزبان میلیونها گردشگر است؛ شهر زیبایی که بین دو قاره آسیا و اروپا گسترده شده و با هر وسیله نقلیهای که به آن سفر کنید، زیباییهای چشمنواز و جاذبههای متفاوتی را در طول مسیر میتوانید تماشا کنید.
در صورتی که قصد سفر هوایی به استانبول را دارید، باید بدانید که در هر دو قاره فرودگاهی را دایر کرده است؛ فرودگاههایی عظیم با خدمات و کارکردهای بالا که میزبانی شایسته برای گردشگران هستند. در این مطلب سعی کردیم پاسخ این سوال احتمالی شما را بدهیم: به کدام فرودگاه استانبول پرواز کنم؟! امیدواریم این اطلاعات مفید در مورد فرودگاههای استانبول به شما کمک کند تا بتوانید با خیالی آسوده و انتخابی درست مسافتهای طولانی را برای کار، تفریح یا گذران اوقات با خانواده طی کنید.